Dlaczego warto dokarmiać ptaki zimą i w jaki sposób to robić prawidłowo?

Kiedy na dworze pogoda nas nie rozpieszcza i mamy ochotę zaszyć się w domu nie możemy zapominać o tym, że zima daje się we znaki nie tylko nam ale przede wszystkim zwierzętom. Te żyjące dziko w lasach wspomagane są przez miejscowe nadleśnictwo, cała reszta musi sobie radzić sama. Ssaki w większości zasiedlają tereny leśne  lub okolice, część gromadzi wcześniej zapasy, a pozostała reszta zapada w głęboki sen zimowy. Niektóre ptaki opuszczają Polskę na zimę, inne szukają schronienia i pożywienia na miejscu. Niestety zimą jego ilość jest znacznie ograniczona dlatego ważne jest by w tym okresie wspomagać naszych ptasich przyjaciół.

Zima to pora roku, kiedy dzień znacznie się skraca przez co ptaki mają mniej czasu na zdobycie pokarmu. Jego ilość też jest znacznie ograniczona z uwagi na zmarzniętą powierzchnię ziemi i zalegającą pokrywę śnieżną.  Te czynniki powodują, że ptakom ciężej jest zdobyć wystarczającą ilość jedzenia. Ponadto człowiek swoją działalnością znacząco wpływa na środowisko ograniczając w ten sposób naturalną bazę jedzenia.
Do prawidłowego funkcjonowania i życia ptaki potrzebują regularnego  i odpowiednio obfitego odżywiania. Z uwagi na tryb życia jaki prowadzą, ich organizmy są tak skonstruowane, że nie pozwalają na gromadzenie dużej ilości zapasów.  Podczas lotu ciężar ciała nie jest korzystny, a sam lot pochłania dużą ilość energii, dlatego odpowiednia dieta jest taka ważna.

Dokarmianie ptaków zimą może istotnie złagodzić niekorzystne czynniki, które im utrudniają zdobycie pokarmu. W sklepach dostępnych jest wiele mieszanek i przysmaków jakimi możemy poczęstować odwiedzające nasz balkon czy ogród ptaki. Pokarm możemy dobrać  w zależności od tego gdzie zamierzamy go umieścić.

Forma pokarmu dla ptaków zimujących może być naprawdę różna, a nawet zadziwiać swoim kształtem. Najbardziej popularne są mieszanki ziaren, które umieszczamy w karmniku. W zależności od producenta różnią się one  składem i mogą zawierać różne nasiona zbóż, traw, ziół czy kwiatów, a także orzechy i niekiedy suszone owoce. W skład takich mieszanek najczęściej wchodzą pszenica, słonecznik, proso, kukurydza, sorgo, peluszka, gryka, owies, groch, krokosz, siemię lniane czy orzechy ziemne. Z suszonych owoców mogą występować głóg, berberys, dzika róża, suszone jabłko bądź jarzębina.

Inne również popularne  przysmaki to kule tłuszczowe kupowane w siateczkach, plastikowych karmnikach lub luzem. Dostępne są również rozmaite kształty jak np. tłuszczowe walce, dzwony czy też inne wyszukane formy np. tłuszcz umieszczony w waflowym rożku wyglądający jak smakowity lód w wafelku. W skład tych kul wchodzi mieszanka ziaren  i orzechów zatopiona w zastygniętym tłuszczu.

W zależności od tego jak skomponowany jest skład karmy może on wabić różne ptaki:
-  mieszanka ziaren słonecznika, prosa, pszenicy i owsa przypadnie do gustu sikorom, kowalikom  i wróblom,
-  jemiołuszki, dzwońce i rudziki chętnie zjadają suszone owoce jarzębiny, głogu, czy dzikiej róży,
-  mazurki połaszą się na proso, drobne kasze i łuskany słonecznik,
-  dzwońce i zięby chętnie spałaszują nasiona słonecznika i konopi,
- nieco większe ptaki jak gołębie, sierpówki, kawki i gawrony uwielbiają grubą kasze i pszenicę,
- kosy i kwiczoły lubią przekrojone jabłka, owoce czarnego bzu, jarzębiny, ligustra, porzeczek, jagód i aronii,
- kule tłuszczowe i słonina są prawdziwym przysmakiem przede wszystkim dla sikor, ale również dla dzięciołów,
 - ptaki wodne jak łabędzie i kaczki powinny być dokarmiane ziarnami zbóż, drobno pokrojonymi surowymi lub ugotowanymi warzywami, a w trakcie surowej zimy  możemy zaopatrzyć się w specjalny granulat dla ptaków wodnych.

Przy dokarmianiu ptaków należy pamiętać o następujących rzeczach:

1.       Karmnik, w którym umieszczamy pokarm powinien mieć taką konstrukcję, by chronił karmę przed zawilgoceniem. Na rynku jest wiele dostępnych karmników. Mogą to być karmniki z tworzywa sztucznego całkowicie obudowane, lub popularne karmniki drewniane z daszkiem chroniącym przed opadami deszczu i śniegu.
2.       Podawana karma musi być zawsze świeża, jeżeli nie jest zjadana na bieżąco należy ją regularnie wymieniać.

3.       PAMIĘTAJ! Pokarm podawany ptakom nie może zawierać soli!

4.       Monitorujmy stan karmy. Wilgotne i zamarzające pokarmy uszkadzają ptakom przełyki oraz nadmiernie wyziębiają ich organizmy. Nietypowe karmniki wieszamy w miejscach osłoniętych np. na ganku czy na gałęziach drzew.

5.       Miejsce, w którym umieścimy karmnik powinno być spokojne i bezpieczne. Unikajmy miejsc, które stanowią kryjówkę dla kotów i innych drapieżników polujących na ptaki.

6.       Karmnik należy regularnie oczyszczać z zalegających resztek jedzenia i odchodów. Zapobiegnie to szerzeniu się chorób zakaźnych wśród dokarmianych ptaków.

7.       Ptaki dokarmiamy zimą. Zbyt wczesne rozpoczęcie lub stałe dokarmianie powoduje zaburzenie instynktu wędrówkowego i może doprowadzić do utraty zdolności samodzielnego zdobywania pokarmu.

8.       Dokarmianie rozpoczynamy najwcześniej na przełomie października i listopada, a kończymy w marcu. Jednak wybierając czas bierzemy pod uwagę przede wszystkim pogodę, a nie datę, pamiętając o tym, że podczas mrozu dokarmianie powinno być bardziej intensywne niż podczas cieplejszych okresów zimy.


Jeżeli chcemy jeszcze  bardziej wspomóc naszych skrzydlatych przyjaciół  i chcemy by osiedliły się niedaleko naszego domu czy mieszkania możemy zaopatrzyć się również w różne domki i budki lęgowe dla ptaków, w których będą mogły założyć gniazdo i wydać na świat potomstwo. Potem wystarczy tylko obserwować i cieszyć się ich zachwycającym widokiem i śpiewem.